ایمیل مارکتینگ چیست؟

ایمیل مارکتینگ (Email Marketing) چیست؟

اگر همین الان صندوق ورودی ایمیل خود را باز کنید، نمونه‌هایی از ایمیل مارکتینگ یا بازاریابی ایمیلی را پیدا خواهید کرد. هیچ می‌دانید که این روش قدرتمندترین ابزار بازاریابی دیجیتال است؟ معلوم است که هر ایمیل تبلیغاتی را نمی‌توان نمونه‌ای از بازاریابی ایمیلی موفق دانست. اینجا است که بحث مهمی به نام اسپم مطرح می‌شود. مرز میان اسپم و ایمیل مارکتینگ یک تار مو است. ما به شما این تار مو را نشان خواهیم داد. همیشه این را به یاد داشته باشید که شما در این نوع بازاریابی به دنبال ایجاد رابطه عمیق و موثر با مشتری‌های خود هستید. ارسال متنی از پیش آماده شده مبنی بر خرید یا بازدید از محصولات و ارسال آن به بانک ایمیل خریداری شده کاری نیست که ما آن را تایید کنیم. برای اینکه بتوانید طراحی ایمیل مارکتینگ موفق و بهینه داشته باشید، با ما تا پایان این محتوا همراه باشید.

بگذارید یک سوال از شما بپرسیم، چرا می‌خواهید برای مشتری‌های خود ایمیل بفرستید؟ شما صاحب یک کسب و کار هستید و برای برندینگ خود نیاز به یک ارتباط موثر با کاربران دارید، این درست، اما آیا هدف‌ها و استراتژی‌های خود را به طور شفاف مشخص کرده‌اید؟ فرستادن ایمیل به مشتریان برای این است که شما مشتری‌های فعلی خود را حفظ کنید و در همان حال، مشتری‌های جدید جذب کنید. قطعا معرفی محصول جدید به کاربران ایده‌ای نیست که انتظار برود نرخ کلیک، نرخ جذب، نرخ بازگشت سرمایه و نرخ تبدیل را بهبود بخشد. پس شما به طراحی کمپین ایمیل مارکتینگ نیز نیاز خواهید داشت. ما در ادامه به شما خواهیم گفت که چگونه به راحتی از پس این کار بر بیایید.

تاریخچه بازاریابی ایمیلی

گری توئرک (Gary Thuerk) خود را پدر ایمیل مارکتینگ می‌داند. حق هم دارد، او اولین کسی است که این روش را به کار برد و یک ایمیل آماده کرد و آن را برای 400 نفر از مشتری‌های خود فرستاد. تا قبل از آن ایمیل‌های تبلیغاتی بدین صورت بودند که برای هر مشتری متنی نوشته می‌شدو  به صورت جداگانه فرستاده می‌شد. اما به کار بردن نامه الکترونیکی به عنوان راهی برای بازاریابی از سال 1978 و با کار گری توئرک آغاز شد. گری مدیر بازاریابی شرکت تجهیزات دیجیتال بود. برخی کاری که او انجام داده را اسپم و ارسال هرزنامه می‌دانند. چرا که او لیستی از ایمیل‌ها را خود انتخاب کرد و از پیش با مشتری‌ها در مورد ارسال ایمیل‌ها نظر خواهی نکرده بود. البته این هم طبیعی است، برای اولین بار استفاده از این روش، دید درستی نسبت به هرزنامه‌ها وجود نداشت. اما او کماکان خود را پدر تکنیک بازاریابی ایمیلی می‌داند.

این را هم نباید نادیده گرفت که این اقدام او در آن زمان به رشد 13 میلیون دلاری شرکت منجر شد. بعدها با ارائه موج جدیدی از موفقیت ها که به دنبال هم از این روش بدست می‌آمدند، شرکت‌های مختلف به آن روی آوردند. البته هنوز هم بسیاری کارشناسان بازاریابی دیجیتال از قدرت ایمیل مارکتینگ بهره نمی‌برند. اما شما هیچگاه نباید این ریسک بزرگ را تجربه کنید. ایمیل مارکتینگ یک روش کم هزینه با مزیت‌های زیاد است که با رعایت برخی نکات حتما به نتایج مثبت منجر خواهد شد.

اهمیت و مزایای ایمیل مارکتینگ چیست؟

بیش از 3.1 میلیارد نفر از جمعیت جهان، آدرس الکترونیکی یا ایمیل دارند. بسیاری از همین افراد روزانه ایمیل خود را چک می‌کنند. درست است که افراد برای مکالمه و کارهای عادی وارد حساب خود نمی‌شوند، اما بسیاری از کارهای اداری و رسمی خود را اینجا انجام می‌دهند. پس آنها را خفت کنید. چرا که نه! یک ایمیل تبلیغاتی موثر و موفق، هم آنها را خوشحال خواهد کرد هم شما را به هدفی که می‌خواهید می‌رساند. بسیاری از افراد در مورد مزیت‌های ایمیل مارکتینگ می‌پرسند. اول از همه چیز باید این را گفت که این روزها قوانین سخت‌گیرانه‌ای در مورد ارسال ایمیل اسپم و هرزنامه وجود دارد. کاربران به راحتی می‌توانند گزارش ناراحت کننده بودن ارسال ایمیل زیاد از طرف یک شرکت خاص را به گوگل گزارش دهند. پس چاره‌ای جز قدم برداشتن اصولی نمی‌ماند. همین مسئله خود به خود ایجاد مسیری به سمت موفقیت را برای بازاریابی از طریق ایمیل ایجاد می‌کند.

• راه‌اندازی راحت: درست است که باید یک سری اصول و قواعد را رعایت کنید، اما در پایان خواهید دید که راه اندازی و طراحی ایمیل تبلیغاتی کار آسانی است. خود شما می‌توانید کمپین ایمیل مارکتینگ خود را راه‌اندازی کنید. برای این کار از قالب‌های آماده درگ اند دراپ (Drag and Drop) استفاده کنید.
• سنجش‌پذیری سریع: شما بعد از انجام بازاریابی ایمیلی خود می‌توانید اثرات آن بر کسب و کارتان را ببینید و یا میزان موفقیت آنها را با ابزارهای مربوطه بسنجید.
• هزینه راه‌اندازی پایین: قرار نیست شما هزینه زیادی برای ایمیل مارکتینگ پرداخت کنید. ارسال ایمیل رایگان است و هزینه‌های جانبی طراحی و اداره آن نیز پایین است. از طرفی زمان زیادی نیز نخواهد برد. همین دو ویژگی این روش بازاریابی دیجیتال را جذاب تر می‌کند.
• امکان شخصی‌سازی: اینکه یک محتوای تکراری و کلی را برای همه ایمیل‌های جمع‌آوری شده بفرستید، شاید زیاد جذاب نباشد. اما اگر مقداری محتوای خود سفارشی و شخصی‌سازی کنید، مثلا از اسم طرف در محتوا استفاده کنید، یا لیست ایمیل‌های خود را طبقه‌بندی کنید، اثرگذاری ایمیل مارکتینگ را بیشتر خواهد کرد.
• نرخ بازگشت سرمایه (ROI): هزینه‌ی کمی که برای تبلیغات صرف کرده‌اید با جذب مشتری‌های جدید به زودی به شما برخواهد گشت. در کنار اینها نرخ کلیک بالا و بازگشت کاربران خود به خود به بیشتر شدن نرخ تبدیل منجر خواهد شد که به معنای فروش بیشتر و حتمی خواهد بود.

معایب ایمیل مارکتینگ

مسلما نمی‌توان گفت که این روش هیچ کم و کسری و ایرادی ندارد. بله! ایمیل مارکتینگ نیز تله‌ها و ضعف‌های خاص خود را دارد که باید حتما آنها را بدانید. ما در اینجا برخی از مهم‌ترین آنها را برایتان لیست کرده‌ایم:

• هرز شدن ایمیل شما: قطعا هدف شما این نبوده است که محتوای اسپم ارسال کنید، اما اگر کاربر آن را اسپم تشخیص دهد و به پوشه هرزنامه برود چه؟ برای جلوگیری از این مسئله تا حد امکان از کلمات و عباراتی که اسپم تشخیص داده می شود جلوگیری کنید.
• عدم ارسال ایمیل‌ها: حتما بخش گزارش تحویل یا Delivery نامه‌های ارسالی خود را چک کنید. این همه زحمت کشیده‌اید، فکرش را بکنید که ایمیل‌های شما هیچ‌گاه به دست کاربران نرسد
• ریسپانسیو نبودن: کاربران تبلت و موبایل را هیچگاه دست کم نگیرید. طراحی ایمیل شما باید به گونه‌ای باشد که دکمه کال تو اکشن و کلمه‌های کلیدی به راحتی در دستگاه‌های مختلف دیده و قابل کلیک باشد.

مشکلات بر سر راه ایمیل مارکتینگ، تشخیص ایمیل مارکتینگ از هرزنامه‌ها

اواخر دهه نود بود که پلتفرم‌های جهانی برای ارسال ایمیل راه‌اندازی و توسط کاربران استفاده شدند. HotMail اولین سرویس رایگان ارسال ایمیل در دنیا بود. تا پیش از این سرویس، تنها افراد آکادمیک، کارمندان و صاحبان کسب و کارها  و شرکت‌ها ایمیل داشتند و از آن استفاده می‌کردند. چندی نگذشت که ایمیل به‌عنوان یک راه ارتباطی میان افراد شناخته شد. همین مسئله هم بازاریابان را به خود جذب کرد. تا به اینجا مشکلی بر سر راه بازاریابی ایمیلی وجود داشت و آن هم ایمیل های غیراصولی و اسپم بود. یعنی ایمیل‌هایی که سرکاری بودند، یا محتوای درستی نداشتند و یا با ارسال بیش از حد دل کاربران را می زدند. اما هر مشکلی یک راه حل دارد و دیری نگذشت که شاهد وضع قوانین و سرویس‌های تشخیص‌دهنده اسپم از ایمیل‌های تبلیغاتی شدیم.

قانون اولی که برای ارسال‌کننده‌های ایمیل وضع شد این بود که آنها باید این امکان را برای مشتری‌ها و کاربران خود فراهم می‌کردند که هر زمان از گرفتن ایمیل‌های آنها منصرف شدند، آنها را لغو کنند. این به ظاهر خوب به نظر می‌رسد اما نتایج کافی برای حل کردن معضل اسپم را به دنبال نداشت. تا اینکه به دنبال آن قانون دیگری به نام کن اسپم (Can Spam) طرح شد. این قانون برای ارسال‌کننده‌های ایمیل به تعداد فراوان بود. در واقع بایدها و نبایدهایی را پیش روی آنها می‌گذاشت. که در صورت رعایت نکردن آنها، جریمه‌های سنگینی برایشان رقم می‌خورد. این قانون تا حدی موفق‌تر عمل کرد. چرا که سرویس‌هایی مانند هات میل، جیمیل و AOL و .. این امکان را فراهم کرده‌اند که به راحتی زدن یک دکمه، ایمیل‌های اسپم را مشخص کرد. هوشمند شدن محیط های ارسال ایمیل نیز با به کاربردن الگوریتم‌های جدید ایمیل‌های غیر مورد علاقه کاربر را به پوشه هرزنامه یا اسپم‌ها می‌فرستد.

شاخص‌های ایمیل مارکتینگ

پس شما به عنوان بازاریاب یا صاحبان کسب و کار باید تنها زمانی به مشتری‌ها و کاربران خود ایمیل بفرستید که از قبل تایید آنها را دریافت کرده باشید. اما سوال هنوز مطرح است، اینکه از کجا بدانیم که کاربر ایمیل را باز کرده است؟ کلیک کرده است یا داخل سایت ما برگشته است؟ به شما شاخص‌های ایمیل مارکتینگ را خواهیم گفت. شما در مرحله اول با بخش‌بندی کاربران (Segmentation) و ایجاد لیست پیشرفته تا حدی کار خود را پیش خواهید رفت. برای بعد از ارسال ایمیل انبوه نیز باید نتایج به‌دست آمده را تحلیل کنید و بسنجید که این کار شما تا به چه حد موفقیت‌آمیز بوده است. در این راستا می توانید از امکانات داخل سرویس‌های ارسال ایمیل استفاده کنید. گزارش‌های منظم داخل این سرویس‌ها بسیار در بهینه کردن ایمیل‌ مارکتینگ تاثیرگذار است. چند نرخ را به شما معرفی می‌کنیم که اطلاعات بسیار مهمی از میزان موفقیت شما ارائه می‌دهند.

• Open rate یا نرخ باز کردن ایمیل‌ها: همانطور که از نام این نرخ مشخص است، به شما می‌گوید که چه تعداد از کل کاربرانی که ایمیل دریافت کرده‌اند، محتوای ایمیل را باز کرده‌اند.
• Click through rate یا نرخ کلیک کاربر: در داخل محتوای خود دکمه‌هایی برای کلیک کردن گذاشته اید و این نرخ به شما می‌گوید که چند نفر از دریافت‌کنندگان ایمیل بر روی آنها کلیک کرده‌اند.
• Bounce rate یا نرخ پرش ایمیل: این نرخ تعداد ایمیل‌هایی را نشان می‌دهد که هیچ واکنشی از سمت کاربر دریافت نکرده‌اند. یعنی نه باز شده‌اند و نه کلیک خورده‌اند.
• Subscribe rate and unsubscribe rate یا نرخ عضویت و نرخ عدم عضویت: نرخ عضویت تعداد کسانی است که عضو شده‌اند و نرخ لغو عضویت کاربرانی را نشان می‌دهد که دریافت ایمیل را کنسل کرده‌اند.
• Conversion rate یا نرخ تبدیل: این نرخ خیلی مهم است. و تعداد کسانی را نشان می‌دهد که به خال زده‌اند. یعنی یا خرید کرده‌اند، یا خدمات را دانلود کرده‌اند و یا عضو شده‌اند. هرچه نرخ تبدیل بالاتری دریافت کنید، موفق‌تر عمل کرده‌اید.

آموزش ایمیل مارکتینگ

تا به اینجا هرآنچه در مورد بازاریابی ایمیلی، تاریخچه، مزایا، معایب و شاخص‌های سنجش آشنا شدیم. و اما برای انجام ایمیل مارکتینگ چکار باید کرد؟ همه می‌توانند یک ایمیل مشخص و طراحی شده را به آدرس هزاران ایمیل بفرستند. اینکه کاری ندارد. اینجاست که باید از تکنیک‌ها و ترفندهای ایمیل مارکتینگ استفاده کنید.

• مخاطبان خود را بشناسید

مدت زمانی را به شناختن مخاطبان خود و شناسایی علایق و نیازهای آنها اختصاص دهید. این کار شاید به ظاهر سخت باشد اما در نتیجه نهایی کار شما تاثیر بسیار زیادی خواهد گذاشت. چون نرخ تبدیل شما را بالا خواهد برد. یعنی درصد بیشتری از دریافت‌کنندگان به خریدار و مشتری بالقوه تبدیل می‌شوند. به دو صورت می‌توانید مخاطبان خود را بشناسید. از آنها چند سوال کوتاه بپرسید که علایق و نیازهای او را بیرون بکشید. در اصلاح به این کار market segmentation یا تقسیم‌بندی بازاری می‌گویند. راه دیگر این است که یک پرسونا طراحی کنید. پرسونای مخاطبان به شما گروههای خاص از کاربران با علایق و نیازهای مشابه را ارائه می‌دهد. حال متناسب با این گروه‌بندی‌ها، محتوای ایمیل خود را طراحی کنید.

• محتوای جذاب بفرستید

گل سرسبد را انتخاب کنید. اگر محصول دارید، بهترین و جدیدترین آنها را به مخاطبان خود معرفی کنید. اگر جشنواره دارید و می‌خواهید کوپن‌های تخفیف ارائه دهید، به کاربران خود ایمیل بفرستید و آنها را مطلع کنید. نیازی نیست برای هر محصول و هر خبری وارد صندوق ورودی کاربران خود شوید. با این کار فقط خود را از چشم می‌اندازید. محتوای خلاصه و جذاب کاربر را ترغیب خواهد کرد که آن را باز کند.

• کال تو اکشن

در داخل ایمیل خود حتما از کاربران بخواهید که واکنشی نسبت به دریافت ایمیل انجام دهند.

• از سرویس‌هایی برای بازاریابی ایمیلی استفاده کنید که قابل بررسی و تحلیل باشد.
• طرح‌ها و ایمیل های مختلفی که ارسال کرده‌اید را از نظر شاخص‌های معرفی شده در بالا با هم مقایسه کنید و بازخوردهای هر کدام را چک کنید. موفق‌ترین آنها کدام یک بوده است؟
• در نهایت کار ارسال ایمیل به مشتری‌ها و کاربران را به صورت منظم و پیوسته دنبال کنید. بازه‌های زمانی منظم و کم را تعیین کنید. یعنی طوری نباشد که کاربر شما را فراموش کند، طوری هم نباشد که دل او را بزنید.

پلتفرم‌های ارسال ایمیل

پلتفرم‌های خارجی و داخلی را می‌توان به کار برد. متاسفانه در شرایط تحریم‌های اکنون کشورمان، دسترسی به بسیاری از سرویس‌های ارسال ایمیل انبوه محدود شده است. اما چند پلتفرم عالی و کاربردی در داخل کشور وجود دارد که می توانید از آنها استفاده کنید:

1. Sendplus
2. Elastic Mail
3. Mailchimp
4. Mailerlite
5. نجوا
6. پاکت

مثال‌هایی از ایمیل مارکتینگ

محتوای ایمیلی که برای کاربران مختلف می‌فرستید می‌تواند خیلی متنوع باشد. از معرفی محصول مشابه و مورد علاقه کاربران گرفته تا تبریک تولد و مناسبت‌های مختلف. چند نمونه ایمیل برای بازاریابی در ادامه آورده شده است:

• اعلام تخفیف‌ها و کوپن‌های ویژه برای مشتری‌های خاص مانند باشگاه هواداران
• ارسال محتواهای جدید برای کسانی‌که عضو خبرنامه شده‌اند
• نظرسنجی از مخاطبان و مشتری‌ها به صورت دوره‌ای
• تبریک سال نو، تولد و دیگر مناسبت‌ها
• ارائه فاکتور خرید مشتری‌ها
• یادآوری خریدهای پایان‌نیافته آنها
• پیشنهاد خرید محصولات یا خدمات مشابه با خریدهای قبلی آنها
• اعلام جشنواره‌ها و مسابقات به مشتری‌های فعلی خود

چگونه یک ایمیل مارکتینگ موفق داشته باشیم؟

• از مخاطبان خود برای ارسال ایمیل اجازه بگیرید
• ایمیل خود را در 50 کاراکتر خلاصه کنید که در استفاده از موبایل نیز به راحتی دیده و خوانده شود.
• لیست طبقه‌بندی بازاری خود را ایجاد کنید
• سعی کنید از عباراتی مانند فروش بیشتر، کسب درآمد و … اجتناب کنید.
• پیشنهادهای ترغیب کننده مانند تخفیف‌های درصد دهید
• از آدرس‎‌های شخصی به جای آدرس رسمی استفاده کنید. این مسئله بر روی نرخ کلیک تاثیر زیادی خواهد داشت.
• عنوان جذاب و کاملا مرتبط با محتوای داخل ایمیل خود استفاده کنید
• برای هر ایمیل دکمه لغو عضویت و ارسال ایمیل را برای کاربران ایجاد کنید تا بدانند که قصد شما ایجاد مزاحمت نیست.
• بعد از انجام واکنش از سوی کاربران از آنها تشکر کنید
• نام برند، آدرس تجاری و لوگوی خود را در طراحی ایمیل به کار ببرید.
• ایمیل‌های اسپم را دیده‌اید؟ از کلمات مشابه آنها در طراحی ایمیل مارکتینگ خود استفاده نکنید.
• تحلیل و بررسی بر روی پروسه بازاریابی خود انجام دهید. هر بار برای بار بعدی نقاط ضعف را برطرف کنید.

نکات پایانی

پس کار شما در ایمیل مارکتینگ آسان نیست. سختی آن نیز رعایت کردن اصول، استراتژی‌ها و نکاتی بود که به طور کامل به شما گفته شد. این نوع بازاریابی، از ابتدای پیدایش در سال 1978 موفقیت خود را در دیجیتال مارکتینگ ثابت کرده بود. در طول مسیر خود اما با مشکلاتی که مهمترین آنها اسپم‌ها بودند مواجه بود که آن هم با قوانین و امکانات سرویس‌های ارسال ایمیل کنترل شد. حال تنها رسالت شما طراحی ایمیل درست و ارسال آن به شیوه صحیح است. در کنار اینها یادتان نرود شاخص‌های کنترلی معرفی شده را برای سنجیدن میزان موفقیت بازاریابی خود به کار ببرید. حال شما می‌توانید همین الان، اولین بازاریابی ایمیلی اصولی خود را شروع کنید.